Rust in de choepah...

Daar kun je zo'n enorme behoefte aan hebben...aan even rust in de tent. Of, beter gezegd, rust in je hoofd, want daar gebeurt het allemaal. Nadat ik me de afgelopen week weer bijzonder druk heb lopen maken (wat wil je ook met een buurman die jouw bomen ongevraagd kapt en jouw tuin als bouwput gebruikt) is de rust weer een beetje weergekeerd. Dat was overigens voor een groot deel te danken aan een bijzonder aardige ex-collega, die ik inmiddels ook al zo'n twintig jaar ken.
Deze vriend doet de PR voor de gerestaureerde synagoge in Elburg en hij had mij uitgenodigd eens te komen kijken in 'zijn' gerestaureerde sjoel (synagoge). Het is een schitterend museum geworden midden in het middeleeuwse vissersstadje. Op een steenworp afstand ligt ook de joodse begraafplaats, helemaal aan de rand van de stad, bereikbaar over de stadswallen.
Het bezoek aan de sjoel kwam extra goed uit, want zoals ik al eerder schreef, ik heb veel gelezen de laatste tijd. Twee van die recent gelezen boeken hadden Joodse onderwerpen. "Haar naam was Sarah" van Tatiana de Rosnay, over een tienjarig meisje dat met duizenden andere joden in 1942 werd opgepakt door de Franse politie en dagenlang in het Velodrome d' hiver zat opgesloten alvorens naar een vernietigingskamp te worden gestuurd, was het eerste. Het tweede boek was "Het lot van de familie Meijer" van Charles Lewinsky.
In deze roman wordt een Joods-Zwitserse familie gevolgd van 1871 tot 1945. Deze familiesaga heeft heel veel indruk op mij gemaakt. Niet alleen de natuurlijke, en vaak humoristische beschrijving van het typisch Joodse leven, de manier waarop de karakters tot leven komen en de warmte waarmee Lewinsky schrijft, vind ik mooi. Het is bovenal de manier waarop de schrijver de dreiging die de Joden boven het hoofd hangt tot de verbeelding laat spreken. Zonder gruwelverhalen over concentratiekampen (die worden niet eens genoemd) wordt de lezer bladzijde na bladzijde geconfronteerd met de laster en de haat die Joden al eeuwenlang in heel Europa achtervolgt. De familie Meijer bestaat uit askenasische joden, net als de joden die in Elburg woonden. De laatste van die groep Elburgse joden werd in 1942 weggevoerd. En van die Elburgse joden heeft er maar een de oorlog overleefd. Een vrouw die later naar Israel emigreerde.
Als je stil staat bij deze geschiedenissen, en daar word je wel toe gedwongen, heb je geen tijd meer om je druk te maken over onrechtmatig omgezaagde bomen. Als je in de synagoge staat te kijken naar de traditionele tent waar huwelijken onder werden gesloten (die na 1940 nog maar kort duurden) komt er een bizar gevoel van eeuwigheid over je. Zo zorgt rust in de choepah dan letterlijk voor rust in je hoofd. Een aanrader voor iedereen die daar aan toe is. Meer weten? Zie de link 'Sjoel'.